Arabuluculuk Hizmeti

Arabuluculuk Hizmeti Nedir? Temel Kavramlar ve Tanımlar

Arabuluculuk, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözülmesi amacıyla, bağımsız ve tarafsız bir arabulucu aracılığıyla yürütülen bir çözüm yöntemidir. Hukuki ya da ticari anlaşmazlıklardan kişisel çatışmalara kadar geniş bir yelpazede uygulanan arabuluculuk hizmeti, genellikle mahkeme öncesinde tercih edilen bir yöntemdir.

Arabuluculuk, tarafların birbirlerine karşı olan haklarını koruyarak, uzun süren ve maliyetli mahkeme süreçlerinin önüne geçilmesini sağlar. Arabulucu, her iki tarafın da eşit haklarla temsil edilmesini ve çözüm önerilerinin adil bir şekilde sunulmasını sağlar. Türkiye’de, arabuluculuk, 2012 yılında kabul edilen Arabuluculuk Kanunu ile yasal bir zemine oturtulmuş ve giderek yaygınlaşan bir çözüm aracı olmuştur.

Arabuluculuk Kavramları:

• Taraflar: Çözüm arayan ve arabuluculuk sürecine katılan kişilerdir. Taraflar, anlaşmazlıklarını çözmek için gönüllü olarak arabuluculuğa başvururlar.
• Arabulucu: Taraflar arasındaki anlaşmazlıkları çözmeye yardımcı olan, bağımsız ve tarafsız bir kişi veya kurumdur. Arabulucu, yasal olarak eğitim almış ve yetki belgesine sahip olmalıdır.
• Arabuluculuk Anlaşması: Tarafların, çözüm önerileri üzerinde anlaşarak imzaladıkları yazılı sözleşmedir. Bu anlaşma, yasal bağlayıcılığı olan bir anlaşma haline gelir.

Arabuluculuk, birçok hukuki alanda etkili bir çözüm sağlasa da özellikle aile hukuku, ticaret, iş hukuku ve işçi-işveren ilişkileri gibi konularda yaygın olarak kullanılmaktadır. Tarafların sorunlarını kısa sürede ve maliyet açısından daha uygun koşullarda çözmelerini sağlayan arabuluculuk hizmeti, modern hukuki sistemlerin önemli bir parçası olmuştur.

Arabuluculuk Hizmetinin Tarihçesi ve Gelişimi

Arabuluculuk, tarihsel olarak, toplumların daha barışçıl bir şekilde çözüm aradıkları bir yöntem olarak ortaya çıkmıştır. Eski çağlarda, anlaşmazlıklar genellikle topluluk liderleri veya dini liderler tarafından çözülüyordu. Ancak modern dönemde, arabuluculuk daha sistematik ve profesyonel bir yöntem haline gelmiştir.

Türkiye’de arabuluculuk, 2012 yılında yürürlüğe giren Arabuluculuk Kanunu ile hukuki bir çerçeveye kavuşturulmuştur. Bu kanun, özellikle iş hukuku, ticaret hukuku ve aile hukuku gibi alanlarda arabuluculuğun kullanılabilmesi için gerekli şartları belirlemiştir. Zamanla, mahkemelerin yükünün hafifletilmesi amacıyla, çeşitli davaların arabuluculuk yoluyla çözülmesi teşvik edilmiştir.

Arabuluculuk Hizmetinin Türleri ve Alanları

Arabuluculuk hizmeti, çeşitli hukuki alanlarda kullanılabilmektedir. Her alandaki anlaşmazlıklar, farklı çözüm yöntemleri gerektirir. Türkiye’de arabuluculuk, 2012 yılı itibariyle zorunlu hale gelmiş ve çeşitli alanlarda uygulanmaya başlanmıştır. İşte arabuluculuğun kullanıldığı başlıca alanlar:

1. Aile Hukuku ve Arabuluculuk: Aile içindeki sorunlar, özellikle boşanma, velayet, mal paylaşımı gibi konularda, arabuluculuk büyük bir kolaylık sağlar. Eşler arasındaki anlaşmazlıkların barışçıl bir şekilde çözülmesi, çocukların psikolojik sağlığı için de oldukça önemlidir. Arabulucu, taraflara çözüm önerileri sunarak, uzlaşma sağlayabilir. Aile içindeki anlaşmazlıkların mahkemeye taşınmadan önce arabuluculuk yoluyla çözülmesi, daha hızlı ve daha az maliyetli bir çözüm sunar.

2. Ticaret Hukuku ve Arabuluculuk: Ticaret dünyasında, şirketler ve iş insanları arasındaki anlaşmazlıklar sıklıkla yaşanır. Bu tür anlaşmazlıklar, uzun süren davalar yerine, arabuluculuk yöntemiyle hızlı bir şekilde çözülebilir. Ticaret hukuku alanında arabuluculuk, iş sözleşmeleri, ortaklık anlaşmazlıkları, mal alım satım anlaşmazlıkları gibi pek çok konuda uygulanabilir.

3. İş Hukuku ve Arabuluculuk: İşçi-işveren ilişkilerindeki ihtilaflar, arabuluculuk yöntemiyle çözülebilir. İşverenin işçi ile olan hak ve sorumlulukları, kıdem tazminatı, işten çıkarma, maaş ödemeleri gibi konular, arabuluculuk yoluyla anlaşmazlık yaratmadan çözüme kavuşturulabilir. Türkiye’de işçi-işveren arasındaki bazı ihtilaflar arabuluculuk yoluyla çözülmesi zorunlu hale gelmiştir.

4. Medeni Hukuk ve Arabuluculuk: Medeni hukukta, özellikle miras, mal paylaşımı ve sözleşmeler gibi konularda da arabuluculuk kullanılabilir. Taraflar arasında ortaya çıkan ihtilaflar, mahkemeye taşınmadan önce, arabuluculuk ile çözülmesi tercih edilebilir.

Arabuluculuk Hizmetinin Yararları

Arabuluculuk, hem bireyler hem de işletmeler için birçok fayda sağlar. İşte arabuluculuğun başlıca avantajları:

• Zaman ve Maliyet Tasarrufu: Mahkeme süreçlerine göre daha kısa sürede ve daha düşük maliyetle çözüm sağlar.
• Taraflar Arasında İletişim: Taraflar, arabuluculuk sürecinde karşılıklı iletişim kurarak, sorunlarını daha sağlıklı bir şekilde çözebilirler.
• Gizlilik: Arabuluculuk süreci gizli tutulur, bu da tarafların özel bilgilerini kamuya açıklamadan çözüme ulaşmalarını sağlar.
• Esneklik: Taraflar, çözüm konusunda daha esnek olabilir ve kendi isteklerine uygun çözümler geliştirebilirler.
• İleriye Dönük İlişkilerin Korunması: Arabuluculuk, taraflar arasında olumsuz ilişkilerin gelişmesini engeller ve işbirliğini teşvik eder.

Arabuluculuk Hizmetine Nasıl Başvurulur?

Arabuluculuk hizmetine başvurmak için ilk olarak bir arabulucuya başvurmanız gerekmektedir. Türkiye’de arabulucular, Türkiye Arabulucular Derneği ve Adalet Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş, eğitimli ve deneyimli profesyonellerdir. Arabuluculuk sürecine başvururken aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Başvuru Yapmak: Taraflar, arabulucuya başvuruda bulunur. Başvuru, doğrudan bir arabulucuya yapılabilir ya da bir arabuluculuk merkezi aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
2. Arabulucunun Seçimi: Taraflar, ihtilafları konusunda deneyimli bir arabulucu seçerler. Arabulucu, tarafsız ve bağımsız bir şekilde çözüm önerileri sunacaktır.
3. Toplantı ve Çözüm: Arabulucu, tarafları bir araya getirir ve görüşmeler yaparak çözüme ulaşmayı sağlar. Taraflar arasında uzlaşma sağlandığında, arabuluculuk anlaşması imzalanır.

Arabuluculuk Hizmetinin Hukuki Bağlayıcılığı

Arabuluculukta, taraflar arasında sağlanan anlaşma yazılı hale getirildikten sonra hukuki bağlayıcılığı olan bir sözleşme haline gelir. Eğer taraflar aralarındaki anlaşmazlıkları çözemezse, dava açma hakkını saklı tutarlar. Ancak, anlaşma sağlanmışsa, bu anlaşma hukuki olarak geçerli olup, taraflarca uygulanması gerekmektedir. Arabuluculuk süreci sonunda elde edilen anlaşma, mahkeme kararı gibi yasal bir geçerliliğe sahip olur.

Arabuluculuk Hizmeti ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

• Arabuluculuk süreci ne kadar sürer? Arabuluculuk süreci, tarafların ne kadar süre anlaşmaya varabileceklerine bağlı olarak değişir. Ancak, genellikle birkaç haftadan birkaç aya kadar sürebilir.
• Arabuluculuk zorunlu mudur? Bazı davalarda arabuluculuk, özellikle iş hukuku ve aile hukuku gibi alanlarda, zorunlu hale gelmiştir. Gönüllü arabuluculuk ise her iki tarafın da isteğiyle uygulanır.
• Arabuluculuk anlaşmazlıkları hangi durumlarda işe yaramaz? Eğer taraflar, tamamen farklı görüşlere sahipse ve aralarındaki temel anlaşmazlık çözülemiyorsa, arabuluculuk süreci başarısız olabilir.

Arabuluculuk Avukatı ile Çalışmanın Avantajları

• Hızlı Çözüm: Hukuki bir süreçte arabuluculuk kullanarak daha hızlı ve etkili çözümler bulabilirsiniz.
• Daha Az Maliyet: Mahkeme masraflarından daha düşük maliyetle sonuç elde etmeniz mümkündür.
• Uzlaşma Olanakları: Arabulucular, taraflar arasında sağlıklı bir iletişim kurarak çözüme ulaşmanızı sağlar.